Av. Deniz Yazgan Şenay
Çocuklar için sağlık raporu olarak tanımlayabileceğimiz ÇÖZGER’in açılımı Çocuklar İçin Özel Gereksinim Raporudur. (*)
Engelli çocuğun velisi veya bakım ve destek gösteren kişi, ÇÖZGER düzenleme yetkisi olan sağlık kuruluşuna başvurur (**). Hekim, bu kişiden engelli çocuk ile ilgili bilgi alarak, engelli çocuk için bireyselleştirilecek desteğin niteliğini belirler. Hekimin uzmanlık alanının dışında bir gözlem gerekiyorsa, hekim konsültasyon formu düzenleyerek çocuğu ilgili uzmanlara yönlendirir.
Raporun başvuru yapılan sağlık kuruluşunca düzenlenmesi gerekir. Sağlık kuruluşunda rapor düzenleyecek ilgili branş hekiminin bulunmaması veya gerekli tetkiklerin yapılamaması hâllerinde ÇÖZGER yetkili hekimi tarafından konsültasyon formu ile birlikte en yakın sağlık kuruluşundan konsültasyon ve tetkik hizmetleri alınarak rapor formu tamamlanır. Tamamlanan rapor formları kurula sevk edilir.
Kurula gelen bilgi, belge değerlendirilir ve gereği hâlinde çocuk da kurula davet edilerek özel gereksinim durumu rapora yazılır. Raporda engel oranı yazılmaz. Rapor, sisteme kaydedilir. Sistemden rapor numarası alınmadan düzenlenen raporlar geçersiz rapor olarak değerlendirilir. Rapor numarasının teyit edilmesini tavsiye ederim.
Rapor kurum müracaatlarında üç, kişisel müracaatlarda iki nüsha olarak düzenlenir. Raporun bir nüshası bakım veren kişiye verilir. Kurum müracaatlarında raporun bir nüshası raporu isteyen kuruma bildirilir. İhtiyaç hâlinde rapor nüshaları başhekimlik onayı ile çoğaltılır. Ayrıca e-devlet üzerinden e-imzalı ÇÖZGER’e erişilebilir.
Talep edilmesi hâlinde çocuğun özel gereksinimi dikkate alınarak çalıştırılamayacağı işlerin niteliği rapora mutlaka yazılır.
Kişilerden engellilik durumu sürekli olarak tekerlekli sandalye veya sedye kullanımını gerektirecek nitelikte olanlar ile sadece engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibatlı otomobil dışında kalan araç ve taşıt kullanabilecek olanların durumu raporun açıklama kısmına yazılır.
15 yaşını doldurmuş çocuklar için düzenlenecek olan raporda çocuğun fotoğrafının bulunması zorunlu olmakla birlikte uygulamada başvuru sahibi her yaştan çocuğun fotoğrafının çekildiğine de rastlanıyor.
Rapor başvuru tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde tamamlanır.
ÇÖZGER Raporu ile Verilen Destekler
– İSKİ’nin %50 su indiriminden faydalanabilirsiniz.
– DİGİTURK engelli vatandaşlara %50 indirimlidir.
– Türk Telekom %25, TTNET internet %25 indirimlidir.
– Cep telefonu operatörlerinin indirimli engelli tarifeleri bulunur.
– %90 ve üzeri oranlı engelliler ve oran şartı aranmaksızın bedensel engelliler, araç satın alımında özel tüketim vergisinden (ÖTV) muaftırlar.
– %90 ve üzeri oranlı engelliler ve oran şartı aranmaksızın bedensel engelliler, motorlu taşıtlar vergisinden (MTV) muaftırlar.
– Emlak vergisi dilekçeyle ücretsiz olur. (Tek daire ve 200 metrekareyi geçmeyecek şekilde ise vergi ödenmez)
ÇÖZGER Yönetmeliği’nde engel kavramı ya da oranı belirtilmeksizin çocukların “özel gereksinim” düzeyleri belirlenir. Yönetmeliğin mevzuata uyum başlıklı Ek-3 sayılı tablosunda özel gereksinim düzeylerinin hangi engel oranı aralıklarına denk geldiği aşağıdaki tabloda yer almaktadır:

(*) 20 Şubat 2019 günlü Resmî Gazete’de yayımlanan Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik’in 4. maddesi uyarınca, sağlık kurulunca hazırlanan çocuğun özel gereksinimlerini belirten belge olarak tanımlandı. Bu yönetmelikle, çocuk ve yetişkin engellilerin rapor içerikleri ve raporlama usul ve esası ayrıştırıldı.
(**) Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik’in 8. maddesi uyarınca
One Comment