Çocuk Ergen Psikiyatristi Doç. Dr. Tuna Çak
YAŞ (AY) | BEKLENEN ALICI / İFADE EDİCİ DİL | BEKLENEN SÖZEL OLMAYAN İLETİŞİM | OTİZM AÇISINDAN DETAYLI DEĞERLENDİRME GEREKTİREN KIRMIZI İŞARETLER |
3-9 | – Konuşana bakar, gülümseyebilir. – Birlikte oynandığında gülme ve benzeri keyifli sesleri çıkarır, gıgıldar, sosyal uyarana sesli yanıt verir. – İsmine bakmaya başlar. – Hece tekrarları yapar. |
– Sosyal gülümseme başlar. – Anneye özgül gülme cevabı başlar. – Ce-ee oyunu oynar. – Yabancı kaygısı başlar. |
|
10-12 | – “al” “ver” gibi basit komutları yerine getirir. – İlk kelimelerini söyler. – “o-oo” gibi bazı ünlemleri ve jargon dilini kullanır. |
– Ce-ee oyunu başlatır. – Basit taklit oyunları yapar. – Ortak dikkat başlar (parmakla işaret). |
Çevresel seslere tepki vermeme Tekrarlayan hecelemelerin olmaması Jargon dilin olmaması Gülümsemenin olmaması ya da gülümsemeye tepki vermeme Ce-e oyununa tepki vermeme Parmakla işaretin olmaması, mimik jest kullanmama İsmine tepki vermeme |
13-16 | – Birçok nesneyi işaret ederek tanımlayabilir. – Bedeninin büyük parçalarını gösterebilir. – Tutarlı bir biçimde 3-5 kelime kullanır. |
– El sallar. | |
17-20 | – 150 kadar kelimeyi ve basit soruları anlar. – “otur”, “buraya gel”, “yapma” gibi basit yönergeleri yerine getirebilir. – 10-20 kelimelik dağarcığı vardır. – Oyun sırasında çevresel sesleri (motor, hayvan vb) taklit eder. |
– Diğer çocuklara ilgisi artar, paralel oyunlar oynanmaya başlar. – Konuşurken jest ve mimikleri kullanır. |
Basit yönergeleri yerine getirmeme Sık kullanılan kelimeleri dahi anlamıyor görünme Anlamlı kelimenin olmaması El sallama gibi basit sosyal taklitlerin olmaması |
20-24 | – İsimlendirilen nesneleri ya da resimlerini fark eder. – 2-3 kelimeyi bir araya getirir. – Anlaşılmaz dil ve gerçek kelimeleri birlikte kullanarak kendini ifade etmeye çalışır. |
– Sembolik oyun başlatır. – Oyuna davet eder. |
İşaret ve nesne ismi bir arada kullanıldığında dahi 1-2 nesneyi anlayamama En az 5 anlamlı kelimenin olmaması |
24-30 | – Sorulduğunda bedeninin 3 ya da daha fazla küçük parçasını gösterir. – Genel olarak 2 ya da 3 kelime içeren cümleler kurar. |
– Yaşıtlarına, çocuklara ilgisi artar. | Sorulara söz ile veya baş sallama yoluyla yanıt vermeme İki kelimeyi bir araya getirememe Sembolik nesne kullanımı olmaması |
30-36 | – İsmin ne diye sorulunca söyler. – Anlamadığı bir kelime duyarsa “ne demek” diye sorar. |
– Yaşıtları ile oyun oynamaya başlar | İşaret olmaksızın nesne ismi kullanıldığında 1-2 nesneyi anlayamama İki basamaklı yönergeleri yerine getirmeme En az 50 anlamlı kelimenin olmaması, isteklerini isimleri ile belirtmeme Ekolali |
Herhangi bir zamanda /ayda kazanımlarını kaybetme |
One Comment